 |
| Autor |
Wiadomość |
| L4mpX |
 Wysłany: Sob 12:18, 23 Cze 2007 Temat postu: M4 Sherman |
|
Historia produkcji
Sherman bazował na podwoziu czołgu M3 Lee, na którym zamontowano wieżę z działem 75 mm. Umorzliwiło to szybkie przestawienie się zakładów na produkcje nowego pojazdu. Dlatego w okresie od lutego 1942r. do maja 1945r. wyprodukowano łącznie około 49 000 sztuk!!! Używany, między innymi, przez armie USA, Wielkiej Brytanii, Polski, Francji i ZSRR. Zbudowano także wersje specjalne, takie jak: pływającego Shermana DD (Duplex Drive – podwójny napęd), Sherman Crab (z trałem przeciwminowym), Sherman Dozer (czołg inżynieryjny ze spychaczem z przodu - do rozminowywania i prac inżynieryskich), czołgi rozkładające mosty itp.
Wczesne wersje wyposażone były w działa 75 mm o małej prędkości wylotowej pocisku, które później zastąpiono długolufowymi działami 76 mm o większej sile penetracji.
Niektóre z brytyjskich Shermanów zostały przezbrojone w działa 17 funtowe. Takie wersje nazywano "Firefly".
Po II wojnie światowej część izraelskich M4 była uzbrojonych we francuskie działo 75 mm (M-50 SuperSherman) lub w 105 mm (M-51 Isherman). Wiele krajów w Ameryce Południowej używało Shermanów jeszcze długo po wojnie.
Parametry bojowe
Sherman FireflyM4 Sherman był niezawodnym czołgiem, wyprodukowanym na potrzeby wojny w wielkich ilościach. Mimo dobrych parametrów w starciach sam na sam z niemieckimi czołgami często okazywał się gorszy. Różnice te niwelowała przewaga liczebna (na pięć Shermanów przypadała jedna Pantera), a jako wsparcie piechoty spisywał się bardzo dobrze.
Pod wpływem sukcesów niemieckiego Blitzkriegu Armia Stanów Zjednoczonych postanowiła zbudować czołg, który mógłby wspierać szybko przemieszczającą się piechotę. Doktryna wojenna USA zakładała wykorzystanie niszczycieli czołgów do zwalczania wozów bojowych przeciwnika. W chwili projektowania pojazdu przewidywano najwyżej walke ze znanymi wtedy pojazdami przeciwnika np:PzKpfw III i PzKpfw IV.
W nielicznych pancernych starciach na Pacyfiku, Shermany pod każdym względem przewyższały czołgi japońskie, często strzelając do nich amunicją burzącą, która dosłownie je rozrywała.
Shermany były wyposażone w jednopłaszczyznowe stabilizatory armaty. Były to co prawda urządzenia dość prymitywne, ale znacznie zwiększały celność ognia w czasie ruchu pojazdu.
Uzbrojenie
Pierwsze wersje czołgu M4 byly uzbrojone w krótkolufowe działo M3 75 mm nadające się głównie do niszczenia piechoty oraz lekko i średnio opancerzonych celów. Z powodu wysokich strat w walkach z niemieckimi czołgami typu Panther oraz Tiger wprowadzono działo M1 76mm. Tak uzbrojone Shermany miały w nazwie oznaczenie (76) (w wersjach brytyjskich była to armata 17-funtowa). Część czołgów była wyposażona w haubicę M4 105 mm - zazwyczaj nosiły one oznaczenie (105) w nazwie. Oprócz tego każdy Sherman miał na wyposażeniu karabiny maszynowe kalibru 0.30" oraz karabiny maszynowe Browning M2 0.50" (ilość karabinów zależała od wersji czołgu). Niektóre Shermany były też uzbrojone w moździerze M3 kalibru 50,8 mm przeznaczone do stawiania zasłony dymnej.
Pancerz
Opancerzenie Shermana było bardzo różne - w zależności od wersji i okresu produkcji. Generalnie produkcja czołgu ze wzmocnionym pancerzem rozpoczęla sie z początkiem 1944r.
Grubość w mm/kąt nachylenia w stopniach. 0 stopni oznacza pancerz pionowy zaś 90 stopni oznacza pancerz poziomy.
Wersja M4A1 (okres produkcji - luty 1942-grudzień 1943) posiadała następujące opancerzenie:
Kadłub
Przód (góra): 51/56
Przód (dół): 51/0-45
Boki: 38/0
Tył: 38/0-15
Góra: 19/83-90
Dno: 13-25/90
Wieża
Przód: 76/0-30
Boki: 51/5
Tył: 51/0
Góra: 25/90
Wersja M4A6 posiadała następujące opancerzenie:
Kadłub
Przód (góra): 51/56
Przód (dół): 51-108/0-56
Boki: 38/0
Tył: 38/0-20
Góra: 19/83-90
Dno: 13-25/90
Wieża
Przód: 76-89/0-30
Boki: 51/5
Tył: 51/0
Góra: 25/90
Wersja M4A1(76)W (produkowany od stycznia 1944) posiadała następujące opancerzenie:
Kadłub
Przód (góra): 64/37-55
Przód (dół): 51-108/0-56
Boki: 38/0
Tył: 38/10-20
Góra: 19/83-90
Dno: 13-25/90
Wieża
Przód: 64-89/0-45
Boki: 64/13
Tył: 64/0
Góra: 25/90
Wersja M4A3E2 Jumbo posiadała następujące opancerzenie:
Kadłub
Przód (góra): 100/47
Przód (dół): 114-140/0-56
Boki: 38-76/0
Tył: 38/10-20
Góra: 19/83-90
Dno: 13-25/90
Wieża
Przód: 150-178/0-12
Boki: 150/6
Tył: 150/2
Góra: 25/90
Mobilność
Sherman był czołgiem o dość przeciętnych, by nie napisać słabych właściwościach terenowych. Pod tym względem z reguły ustępował swym konkurentom (czasami bardzo znacznie). Czołg bardzo słabo zakręcał (promień skrętu około 3 razy większy niż w przypadku T-34) i miał ograniczone możliwości pokonywania brodów. Także zdolność pokonywania przeszkód pionowych była stosunkowo niska. Należy pamiętać, że poszczególne wersje pojazdu miały różne możliwości. Poniżej podano wartości skrajne (najlepsze i najgorsze)
Możliwości terenowe czołgu Sherman były następujące:
Prędkość maksymalna
na szosie: 34-48 km/h
w terenie: 29-40 km/h
Zdolność pokonywania brodów : 90-107 cm
Zdolność pokonywania wzniesień: 31" (wedle innych danych do 36")
Zdolność pokonywania rowów: 230-244 cm
Zdolność pokonywania pionowych ścian: 61 cm
Promień zawracania: 19-22,5 metrów
Zasięg 190-240 km
Porównanie z innymi czołgami
W porównaniu do innych czołgów tego typu Sherman wypadał różnie.
Był chwalony za dobrą jakość wykonania, wysoki (jak na czołg) komfort pracy załogi i względnie niską awaryjność. Doceniono także jego podatność na modernizacje i tworzenie wersji specjalistycznych, czego nie da się powiedzieć o czołgu T-34. Właśnie podatność na modernizacje zapewniła temu czołgowi długi żywot np. w Izraelu jako SuperSherman
Wady Shermana były jednak liczne. Największe z nich to dość słabe opancerzenie - szczególnie boki kadłuba (nie dotyczy wszystkich wersji) i słabe uzbrojenie (do czasu wprowadzenia armaty 76 mm). Ponadto Sherman miał dość ograniczone możliwości pokonywania terenu (szczególnie w porównaniu do T-34 i PzKpfw V Panther). Wczesne wersje Shermanów łatwo się zapalały po trafieniu, przez co czołg ten otrzymał od żołnierzy alianckich niechlubne przezwiska "Ronson" (od popularnych w tym czasie zapalniczek) oraz "Tomcio kucharz"; Niemcy po Drugiej bitwie pod El Alamein (gdzie został pierwszy raz użyty) nazwali go "Kociołkiem do gotowania Angoli". Wada ta została częściowo wyeliminowana poprzez wprowadzenie mokrych komór amunicyjnych.
Warianty
Różnica miedzy poszczególnymi wersjami polegała na miejscu ich produkcji. Każdy zakład(y) stosował np: inną jednostkę napędową, co powodowalo m.in. różnice w długości pojazdu i kształcie opancerzenia przedziału silnikowego. Silniki o różnej mocy miały oczywiście niebagatelny wpływ na osiągi poszczególnych wersji. Pancerz przedziału bojowego też miewał różny wygląd zależnie od techniki jego wykonania (odlewano-spawany lub tylko spawany).
M4- odlewano-spawany pancerz, silnik benzynowy moc 400 KM
M4(105 mm)
M4A1- odlewano-spawany pancerz, silnik benzynowy moc 460 KM
M4A2- spawany pancerz , silnik Diesla moc 410 KM
M4A3- spawany pancerz, silnik benzynowy moc 500 KM
M4A3 (Haubica 105 mm)
M4A3R3 (miotacz płomieni)
M4A3E2 Sherman Jumbo- specjalna wersja do walk w Normandii z potężnym pancerzem. Wymagała m.in.zastosowania podwójnych gąsienic. Służył głównie jako pojazd prowadzący kolumnę. Ze względu na ogromną masę miał bardzo słabą mobilność, możliwości pokonywania terenu oraz niską żywotność silnika i transmisji.
M4A3E8 (Easy Eight)- nowe podwozie z systemem resorów HVSS
M4A4- spawany pancerz, pieć zsynchronizowanych benzynowych silników samochodowych o łącznej mocy 425 KM
M4A5
M4A6- M4A4 z jednym silnikiem benzynowym moc 500 KM
Warianty brytyjskie
Sherman I - M4
Sherman IB - M4 z haubicą 105 mm.
Sherman IC - M4A1 z działem 17 funtowym.
Sherman II - M4A1 z działem 75 mm.
Sherman IIA - M4A1 z działem 76 mm.
Sherman III - M4A2 z działem 75 mm.
Sherman IV - M4A3 z działem 75 mm.
Sherman IVB - M4A3 z haubicą 105 mm.
Sherman IVC - M4A3 z działem 17 funtowym.
Sherman V - M4A4 z działem 75 mm.
Sherman VC - M4A4 z działem 17 funtowym.
Shermany wyposażone w działa 17-funtowe znane są pod nazwą "Firefly". |
|
|
|
|
